In de genen van een communicatieadviseur
De directie Communicatie wordt indirect vaak betrokken bij het contact met stakeholders. Zo ook bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), dat zich inzet voor een veilig, bereikbaar en leefbaar Nederland. Dilemmalogica helpt daarbij.
Een voorbeeld is het interdepartementale programma luchtruimherziening. Det behelst ingewikkelde vraagstukken op onder andere geografisch vlak (vliegroutes aanwijzen) en type luchtvaart (militair versus civiele luchtvaart). Bij iedere fase van een vraagstuk zijn andere stakeholders en andere regio’s betrokken. Communicatieadviseurs Mirjan van Leijenhorst en Dounia de Boer-El Baraka weten hier alles van. De ene keer gaat het om nauwe contacten met collega’s van andere ministeries, de luchtverkeersleiding of een provincie, de andere keer om omwonenden van een luchthaven.
Rechtstreeks contact
Communicatie zet zich dagelijks in om in samenwerking met een team van betrokken omgevingsmanagers het contact met stakeholders te stimuleren. Dit helpt om de vraagstukken en dilemma’s scherp te krijgen. ‘Wat ons betreft zit dit in de genen van een communicatieadviseur. Het is onderdeel van je werk om je omgeving goed te kennen en te weten wat er leeft.’ Belangenvertegenwoordigers en stakeholders hebben de juiste kennis van zaken en kunnen de zorgen van omwonenden overbrengen. ‘We moeten als communicatieadviseurs niet in de weg zitten van die gesprekken. Door het rechtstreekse contact voelen al deze verschillende partijen zich serieus genomen en komt hun input direct bij de experts terecht.’
Meer begrip
De lijnen met de stakeholders zijn kort. De directies communicatie, luchtvaart en participatie van IenW organiseren regelmatig bijeenkomsten om alle partijen bij elkaar te brengen en overwegingen te bespreken. Omgevingsmanagers verzamelen wensen en zorgen van betrokken partijen en ordenende onderliggende zienswijzen. Deze worden met communicatie gedeeld om te kijken wat de volgende stappen kunnen zijn. ‘Welke zorgen zitten hier nu precies onder? Wat vindt men echt belangrijk?’ Betekent dit dat iedereen altijd blij is met de uitkomst? ‘Nee, dat gaat niet. Goede informatievoorziening en samenwerking zorgen wel voor meer begrip en voor nuancering in het gesprek. Alle belanghebbenden zijn onderdeel van het proces tot besluitvorming. Ze kennen de verschillende kanten van het verhaal en begrijpen hopelijk hoe een besluit tot stand is gekomen.’
Ervaringen delen
De praktijk van dilemmalogica is weerbarstig. ‘Het concept van dilemmalogica is logisch, maar daar zit ook meteen een groter dilemma. We missen soms aanknopingspunten om het toe passen en daarnaast komen mensen moeilijk in beweging. Waar zit de kern van een dilemma? Hoe, wanneer en met wie voer je het goede gesprek? Zijn alle zorgen voldoende overgebracht en hebben wij goed genoeg geluisterd?’. Mirjan en Dounia pleiten dan ook voor het delen van ervaringen onderling. ‘Samen komen we verder!’